238 sigortalı şikâyetini 42 gün gibi rekor sürede sonuçlandırdık

 

Kaynak : Referans Gazetesi  Tarih : Temmuz 2010

 

Sigorta Tahkim Komisyonu Müdürü Metin Karacan, komisyonunun bir yılını değerlendirdi. Karacan, toplam 703 başvuru yapıldığını ve bunun 238 adedinin sigorta hakemleri tarafından 42 günde çözüme kavuşturulduğunu söyledi.

Sigorta şirketi ile sigortalı arasındaki uyuşmazlıkların çözümü için kurulan Sigorta Tahkim Komisyonu, kuruluşunun ilk yılını doldurdu. Hiç tartışmasız, bana göre Sigorta Tahkim Komisyonu'nun kuruluşu, sigortacılıkta atılan önemli adımlardan biridir.

 

Daha açık şöyle söyleyeyim: Bugüne kadar sigortaya yönelik uyuşmazlıkların, mahkemelerce en az iki yıl gibi bir sürede çözüme kavuşturulduğunu düşündüğünüzde hem bu nedenle hem de mahkeme, avukat gibi masraflar yüzünden şirketi ile uyuşmazlığa düşen birçok kişinin hukuk yolunu tercih etmediğini ve bu kişilerin sürekli olarak da sigortacılığın kötü tanıtımını yaptığını hesaba kattığınızda; Sigorta Tahkim Komisyonu'nun neden bu kadar önemli olduğu daha net anlaşılır.

 

Geçenlerde Sigorta Tahkim Komisyonu Müdürü Metin Karacan'la kurumun bir yılını konuştuk. Bir yıl içinde ne kadar şikâyet geldiği, şikâyetlerin içeriği hakkında uzun uzun sohbet ettik. Bu sohbetimizi aynen sizlerle de paylaşıyorum.

 

- Bugüne kadar Tahkim Komisyonu'na kaç şikâyet geldi?

 

322 adedi son üç aylık dönemde olmak üzere bugüne kadar toplam 703 başvuru yapıldı.

 

- Başvuruları incelediğinizde tüketiciler ağırlıkla hangi sigorta branşlarında daha çok şikâyetçi oluyorlar?

 

Başvurulara branş bazında baktığımızda, büyük ağırlığın trafik ve kasko sigortalarında olduğunu görüyoruz. Bu çerçevede, komisyona yapılan başvuruların yüzde 38'i trafik, yüzde 35'i kasko, yüzde 11'i ise yangın branşından yapılmış bulunuyor. Diğer branşların toplam içindeki payı ise yüzde 16.

 

- Peki, sigortalının şikâyet konusu neler? Yani, tüketici, sigorta şirketi ile hangi sorunlarla karşılaşmış?

 

Başvuruların içeriğini ağırlıklı olarak, hasarın poliçe teminatı kapsamında olmadığı veya uyuşmazlığın beyan edildiği şekilde gerçekleşmediği ya da sigortalıların yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmediği gerekçeleriyle sigortacı tarafından reddedilmesi oluşturuyor. Bunun dışında sigortalanan kıymetin maddi değeri üzerinde taraflar arasında anlaşmazlık olması ya da sigortalının poliçeyi satın alırken yeterince bilgilendirilmediğini iddia etmesi de diğer anlaşmazlık sebepleri olarak karşımıza çıkıyor.

 

- Gelen şikâyetlerin kaçını çözüme ulaştırdınız?

 

Şu ana kadar toplam 238 başvuru komisyon tarafından sigorta hakemlerine havale edilmek suretiyle hakemler eliyle çözüme kavuşturuldu.

 

- Çözüm ile kastınız nedir?

 

Başvurulardan 66 tanesinde sigortalı tarafından ileri sürülen talep tamamen, 85'inde ise kısmen kabul edildi. 87 başvuruda ise başvuruda bulunulan talebin tamamı reddedildi.

 

- Şikâyetlerin maddi boyutu hakkında da bilgi verir misiniz? Daha doğrusu, gelen şikâyetler ağırlıklı ne kadarlık hasarlardan oluşuyor?

 

Komisyona gelen başvuruların yüzde 57'si, 5 bin TL ve altındaki hasarlara ilişkin olup, bu da komisyonun nispeten küçük çaplı hasarları mahkemeye gitme gereği kalmadan çözme misyonunu yerine getirdiğine işaret etmekte. Bunun yanında sigortalılar daha yüksek tutarlı uyuşmazlıkların çözümü için de Tahkim Komisyonu'nu tercih ediyor. Bu çerçevede başvuruların yüzde 23'ü 5 bin ile 15 bin arasında, yüzde 16'sı 15 bin ile 50 bin TL arasında, yüzde 4'ü ise 50 bin TL'nin üzerindeki uyuşmazlıklara ilişkindir.

 

- Tahkim Komisyonu'nun kurulmasındaki asıl amaç, sigortaya yönelik şikâyetlerin mahkemelerde uzun yıllarda çözüldüğü için tüketicinin bundan sıkıntı duyması ve komisyonun da şikâyetleri 4 ay gibi bir sürede çözüme kavuşturmasıydı. Bu misyonu yerine getirdiniz mi?

 

Komisyonun yola çıkış amacı, sigorta uyuşmazlıklarını uzman hakemler eliyle mümkün olduğunca kısa sürede adil bir çözüme ulaştırmaktı. 5684 sayılı kanunda hakemlere karar vermeleri için tanınan azami 4 aylık süre de zaten bu amacın bir yansıması. Şu ana kadarki sürece baktığımızda, karara bağlanan 238 başvurunun hakemlerce ortalama 42 gün gibi rekor sayılabilecek bir sürede sonuçlandırıldığını görüyoruz. Bu bakımdan komisyonun kendisi için belirlenen misyona uygun bir yönde ilerlediğini söyleyebilirim. Elbette bunun nihai takdiri kamuoyuna ait olacaktır.

 

- Bu durumda sigortalıların haklı olduğunu söyleyebilir miyiz? Gerçekten de sigortalılar, sigorta şirketleri tarafından haksızlığa mı uğramış oluyorlar?

 

Esasen her uyuşmazlığı kendi somut koşuları içinde birbirinden ayrı olarak değerlendirmek gerekiyor. Sonuçta, Tahkim Komisyonu'nun, önüne gelen uyuşmazlıklar hakemlerce medeni yargılama usulü çerçevesinde sonuçlandırıldığından, sadece haklılık ve haksızlık değil, bunun gerekli şekilde ispat edilebilmesi de önem taşıyor. Bu bakımdan komisyona, önüne gelen uyuşmazlıklarda tarafların kendi haklılıklarını ispat edecek belgeleri sunması büyük önem taşıyor.

 

- Daha çok hangi şirketlere yönelik şikâyetler geliyor?

 

Komisyon olarak ilgili mevzuat gereğince uyuşmazlığa taraf olan kişi ya da kurumların isimlerini açıklama yetkimiz bulunmuyor. Zira, tahkimin uluslararası alanda kabul gören en önemli unsurlarından biri de gizlilik. Bizim mevzuatımız da aynı ilkeyi benimsemiş bulunuyor. Bu bakımdan örnek kararları da internet sitemizde tarafların isimlerini çıkararak yayımlayabiliyoruz.

 

- Kuruluşunuzdan bugüne geçen süreyi değerlendirdiğinizde, Sigorta Tahkim Komisyonu'nun artık tanındığını ve bilinirliğinin arttığını söyleyebilir misiniz?

 

Faaliyetimizden bu yana henüz bir yıl geçmiş olmamasına rağmen komisyona, Türkiye'nin 61 ilinden 700'ün üzerinde başvuru gelmiş olması bilinirlik konusunda şimdiden önemli bir yol kat ettiğimizi gösteriyor. Özellikle başvuruların yarısına yakınının son üç aylık süre zarfında yapıldığını dikkate alırsak, komisyona olan ilginin giderek arttığını söyleyebiliriz. Biz de elimizden geldiğince değişik illerde düzenlenen sigortacılıkla ilgili toplantılara katılarak gerek sektör gerek kamuoyunu sistem hakkında bilgilendirmeye gayret ediyoruz. Mahkemeler önüne giden sigorta uyuşmazlıklarının sayısı dikkate alındığında, beklentimiz komisyonun önümüzdeki yıllardaki iş hacminin çok daha büyüyeceği yönünde. Öte yandan, her yeni sistemde olduğu gibi sigorta tahkim sisteminde de uygulamanın yerleşmesi ve mevzuattaki hükümlerin yeknesak bir şekilde yorumlanması için belirli bir süreç gerekecektir. Bu sürecin sonunda sistemin daha da başarılı sonuçlar vereceğine inanıyorum.

 

- Sigorta şirketleri, Tahkim Komisyonu'nun verdiği kararlardan şikâyetçi oluyorlar mı?

 

Esasen tahkim sistemine üyelik, sigorta şirketlerinin isteğine bağlı tutulmuş. Bu bakımdan üye kuruluşların tamamı sisteme gönüllülük esası çerçevesinde katılmış bulunuyor. Bu nedenle şu ana kadar sektörün sisteme olumlu yaklaştığını ve kararların yerine getirilmesi bakımından komisyona intikal eden önemli bir rahatsızlık olmadığını söyleyebilirim.

 

 

- Sigortalı, satın aldığı ürün hakkında bilgilendirilmiyor

 

Sigorta Tahkim Komisyonu Müdürü Metin Karacan, şikâyetlerin nedenleri hakkında da bilgi vererek şunları söylüyor: "Komisyona gelen başvurular hakkındaki gözlemlerimizden yola çıkarak, başvuruları reddedilen pek çok sigortalının poliçe teminatının kapsamı konusunda yeterince bilgi sahibi olmadığını veya mevzuat gereğince sigorta kapsamından yararlanabilmek için üzerlerine düşen bazı yükümlülükleri yerine getirmediklerini söylememiz mümkün. Bu da genel anlamda sigorta sözleşmesinin yapılması aşamasında bilgilendirmenin önemine işaret eden bir husus. Bunun yanında genel şartlar ve özel şartların taraflarca farklı yorumlanması da uyuşmazlıklara sebep olabilmekte." bu şekildeki başvurular hakkında işlem yapma yetkimiz bulunmuyor."

 

Kaybolan bavulu için komisyona müracaat eden de var

Metin Karacan, Tahkim Komisyonu'nun asli görevinin sigortaya yönelik uyuşmazlıkları çözüme kavuşturmak olduğuna dikkat çekerek ancak komisyona çok değişik şikâyetlerin geldiğini de belirtiyor. Karacan, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Komisyonumuza yapılan başvurularda ilginç taleplerle karşılaşabiliyoruz. Örneğin, kaybolan bavulu için bizden hava yolu şirketini cezalandırmamızı isteyen bir başvuru sahibi olmuştu. Tabii ki bu şekildeki başvurular hakkında işlem yapma yetkimiz bulunmuyor."